کتاب نهضت آزادیستان و شهید شیخ محمد خیابانی

حرکت های اصلاحگرایانه تاریخ معاصر ایران همواره به رهبری و هدایت علما و مراجع دینی به راه افتاده است. نهضت مشروطیت ایران از جمله این حرکت هاست که با پیشگامی علما و مراجع، برای بسط عدالت و جلوگیری از ظلم و ستم هیئت حاکمه و سلطه روزافزون خارجی به وجود آمد.

در این نهضت علمای بسیاری را در تهران و سایر شهرهای بزرگ ایران می توان برشمرد. در تهران علمای بزرگی چون آیات و علمای عظام : طباطبایی، بهبهانی و شیخ فضل الله نوری رهبری حرکت را به عهده داشته در سایر شهرها هم می توان حضور و هدایت علما را مشاهده کرد.

آذربایجان که از کانون های مهم هویت شیعی ایران به حساب می آید در حرکت عدالت خواهی مشروطه، مردم و علمای آن دیار همگام و همقدم با سایر نواحی ایران حضور تأثیرگذاری داشتند.

در میان علمای آذربایجان شهید شیخ محمد خیابانی سرگذشت و تاریخ قابل توجهی دارد. او مبارزات خود را در صدر مشروطه شروع کرد و از تبریز به مجلس شورای ملی راه یافت و از آن طریق مبارزات پردامنه ای با نفوذ و سلطه بیگانه داشت.

یکی از دلایل عمده خیزش خیابانی، انعقاد قرارداد ۱۹۱۹م میان ایران و انگلیس بود که طی آن ایران رسماً به کشور تحت الحمایه و مستعمره انگلیس تبدیل می شد.

مرکز اسناد انقلاب اسلامی بر اساس رسالت تاریخی خود تدوین و انتشار آثار مربوط به انقلاب اسلامی و پیشینه مبازرات علمای ایران، چاپ کتاب «نهضت آزادیستان و شهید شیخ محمد خیابانی»، تألیف استاد حجت الاسلام والمسلمین سید هادی خسروشاهی مبادرت کرده است.

استاد خسروشاهی از جمله محققان و پژوهشگران نام آشنای مطالعات تاریخی و اسلامی است که در ثبت و تبیین تاریخچه مبارزات اسلامی تلاش قابل ستایشی داشته است.